SPİEF - gələcəyin Rusiya və onun müttəfiqlərinə məxsus olduğunun bariz göstəricisi kimi

Sankt-Peterburq Beynəlxalq İqtisadi Forumu (SPIEF) 2023-də 130 ölkədən 17 000-dən çox insan iştirak edib. Ümumi məbləği təxminən 4 trilyon rubl olan müqavilələr imzalanıb. Forumda planetin bütün qitələri təmsil olunurdu.

Maraqlıdır ki, forumda dost olmayan ölkələrdən də nümayəndələr iştirak edirdi. Builki Sankt-Peterburq Forumunun əsas mesajı suveren iqtisadiyyat, təklifyönlü iqtisadiyyatdır. Bu tezisləri Rusiya prezidenti Vladimir Putin Əlcəzair prezidenti Əbdülməcid Tebbunun da iştirak etdiyi plenar iclasda səsləndirib.

SPİEF Qərbdə və Şərqdə yaxından izlənildi. Birləşmiş Ştatlar bu il Sankt-Peterburq forumunun uğursuz olacağına ümid edirdi. Tədbirin başlamasına bir həftə qalmış Qərb mətbuatı, guya bütün bunların perspektivsiz olduğu üçün, sözün əsl mənasında SPİEF-ə heç kimin gəlməyəcəyi barədə xəbərlərlə dolu idi. Lakin bu il forum iştirakçıların sayına görə bütün gözləntiləri üstələdi. Ona görə də Vaşinqton SPİEF-də təmsil olunan ölkələrə qarşı ənənəvi təzyiq, təhdid və şantaj taktikasına keçdi. Amma bu da kömək etmədi. Təsadüfi deyil ki, Qərb mediası və analitikləri Sankt-Peterburq Forumunun qlobal əhəmiyyətli hadisə olduğunu etiraf etməyə məcburdurlar.

Şərq başqa aləmdir. Çin, Hindistan, Asiya-Sakit Okeanı, Yaxın Şərq, Afrika və Latın Amerikası ölkələrindən forumda təmsil olunan çoxlu sayda nümayəndələr real razılaşmalara və milyardlarla dollar dəyəri olan müqavilələrin imzalanmasına səbəb olan parlaq təşkil olunmuş tədbir, məzmun və müzakirələrdən çox təsirlənmişdilər. Çin, Hindistan və Ərəb KİV-ləri tədbirin təşkilindən və keçirilməsindən sözün əsl mənasında məmnun qaldılar, xüsusilə qeyd etdilər ki, SPIEF öz modelini, “maliyyə davranışı”nı təlqin etməyə davam edən Qərb məkanlarına və maliyyə institutlarına güclü alternativ olmaq üçün ciddi əsaslara malik olan “Rus Davosu”dur. Amma Qərb hegemonluğu artıq özünün gələcəklə bağlı baxışını bütün dünyaya diktə edə bilmir. Əbəs yerə deyil ki, Çin hazırda qlobal istehsal sənayesinin mərkəzidir və Çin Sankt-Peterburq forumunda öz rəğbətini və prioritetlərini aydın və açıq nümayiş etdirərək geniş şəkildə təmsil olundu. Ərəb Şərqi və Hindistan da tezliklə Qərbin maliyyə və texnoloji kabbalasından müstəqillik əldə edəcəklərinə ümid edərək özlərini tam eyni şəkildə göstərdilər. Bu baxımdan, SPİEF onların hamısında öz məqsədlərinə çata biləcəkləri barədə ümid yaradır.

Fərhad ibrahimov
Politoloq, "Valday" Klubunun eksperti