Cəmil Şirvanov. Pentaqonun Əfqanıstan adlı korrupsiya layihəsi və SSRİ-nin Əfqanıstana real yardımı haqqında.

Son aylar dünya siyasətinin əsas mövzusu Əfqanıstandır. ABŞ 20 il ərzində Əfqanıstanı işğal altında saxladığı dövrdə guya bu ölkəyə 2 trilyon dollardan çox pul qoyub. Ancaq bu pulun nəyə və hara qoyulduğunu hələ də başa düşən olmayıb. Ağıllı adamlar bilir ki, dünyada ən böyük korrupsiya hoqqalarını verən məhz pentaqon generalitetidir. Amma korrupsioner kimi adı çıxan Rusiya və ona yaxın olan ölkələrin vəzifəli şəxsləridir.

2 trilyondan çox məbləğin nəyə və hara xərcləndiyini axtarmağa da dəyməz. Çünki Amerika Əfqanıstana ona görə girməmişdi ki, ora pul qoysun, əhalisinin güzəranını yaxşılaşdırsın. Tarixdə bir dənə belə “lox” ölkə tapa bilərsiz, o da indi mövcud deyil. O dövlətin adı Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı idi. Yəni SSRİ. 

SSRİ-nin Əfqanıstanda tikib-yaratdığı müəssisə və infrastruktur layihələrinin bir hissəsinin siyahısı bizdə var. Onu sizə təqdim edirik. Görün Əfqanıstana hansı dövlət dağıtmağa, hansı dövlət yaratmağa girmişdi:

1. Kunduz Çayı üzərində 9 min kVt gücündə Puli-Xumri-II Su Elektrik Stansiyası, 1962-ci il.
2. 48 min kVt gücündə azot gübrəsi zavodundakı İES (4x12) Mərhələ I – 1972-ci il. Mərhələ II – 1974-cü il (36 MVt). Genişləndirmə - 1982-ci il (48 MVt-a qədər).
3. Kabil çayında "Naqlu" su anbarı və 100 min kVt gücündə hidroelektrik stansiyası. 1966-cı il. Genişlənmə - 1974-cü il.
4. Puli-Xumri-II su elektrik stansiyasından Bağlan və Kunduza (110 km) qədər olan YEÖ xətlər, 1967-ci il.
5. 35/6 kVt-lıq yarımstansiya ilə elektrik ötürücü xətlər, azot gübrəsi zavodundakı İES-dən Məzari-Şərifə (17,6 km) qədər, 1972-ci il.
6. Kabilin şimal-qərb hissəsində bir elektrik yarımstansiyası və "Vostochnaya" elektrik yarımstansiyasından 110 kV-lik bir elektrik ötürücü xətti (25 km), 1974-cü il. 
7. Ümumi tutumu 8300 kubmetr olan 8 neft bazası, 1952-1958-ci illər.
8. Qaz istehsalı sahəsinə aid- Məzari-Şərifdən azot gübrəsi zavoduna uzunluğu 88 km və iş qabiliyyəti 0,5 milyard kubmetr olan qaz kəməri, 1968-ci il.
9. Qaz istehsalı müəssisəsindən SSRİ sərhədinə qədər olan, 98 km uzunluğunda, 820 mm diametrdə və 4 milyard kubmetr ötürmə qabiliyyətinə malik qaz kəməri, uzunluğu 660 m olan Amudərya çayı üzərindəki hava keçidi daxil, 1967-ci il; qaz kəmərinin hava keçidi, 1974-cü il.
10. 53 km uzunluğunda magistral qaz kəmərində ilmə, 1980-ci il.
11. Elektrik ötürücü xətt - Sovet sərhədindən, Şirxan ərazisindən Kunduza qədər 220 kVt (birinci mərhələ), 1986-cı il.
12. Hayraton limanındakı neft anbarının 5 min kubmetr genişləndirilməsi, 1981-ci il.
13. Məzari-Şərifdə 12 min kubmetr tutumlu neft bazası, 1982-ci il.
14. Loğarda 27 min kubmetr tutumlu neft bazası, 1983-cü il.
15. Puli-Xumridə 6 min kubmetr tutumlu neft bazası, 1983-cü il.
16. Kabildə hər biri 300 "Kamaz" yük maşını olan üç yol nəqliyyatı müəssisəsi, 1985-ci il.
17. Kabildə yanacaqdaşıyan yük maşınlarına xidmət göstərən bir yol nəqliyyat müəssisəsi, 1984-cü il.
18. Hayratonda "Kamaz" avtomobilləri üçün bir xidmət stansiyası, 1984-cü il.
19. Şiberqanda 2,6 milyard kubmetr tutumlu bir qaz istehsalı müəssisəsi, 1968-ci il.
20. Carquduk yatağında kükürddən təmizlənmə və 1,5 milyard kubmetrə qədər qazın hazırlanması və nəqli üçün kompleks tikintisi, 1980-ci il.
21. Xoca-Gügərdağ qaz yatağındakı gücləndirici kompressor stansiyası, 1981-ci.
22. Məzari-Şerifdə bir yaşayış məntəqəsi və bir tikinti bazası. İldə 105 min ton karbamid tutumu olan azot gübrəsi zavodu, 1974-cü il.
23. Kabildə ildə 1373 maşın təmiri gücündə təmir zavodu, 1960-cı il.
24. 3000 metrlik uçuş zolağlı olan "Bahram" hava limanı, 1961-ci.
25. Kabildə 2800x47 ölçüsündə uçuş zolaqlı beynəlxalq aerodrom, 1962-ci il.
26. 2800 m-lik uçuş zolaqlı "Şindand" hava limanı, 1977-ci il.
27. Məzari-Şərifdən Hayraton məntəqəsinə çox kanallı xətt rabitəsi, 1982-ci il.
28."Lotus" tipli "Intersputnik" stasionar peyk rabitə stansiyası, 1982-ci il.
29. Kabildə 35 min kvadrat metr yaşayış sahəsi istehsal gücünə malik ev istehsalı kombinatı, 1965-ci il.
30. Kabildə həmin kombinatın 37 min kvadrat metrə qədər genişlənməsi, 1982-ci il.
31. Kabildəki asfalt-beton zavodu, küçələrin asfaltlanması və yol nəqliyyat vasitələrinin təhvil verilməsi (avadanlıq və texniki yardım MVT vasitəsi ilə təmin edilmişdir), 1955-ci il.
32. İldə 155 min ton yük realizə edə bilən (20 min ton neft məhsulları daxil olmaqla) Şirxan çay limanı, 1959-cu il; genişləndirilməsi – 1961-ci il.
33. Çay üzərindəki magistral körpü. Alçın kəndi yaxınlığındakı Xanabad, 120 m uzunluğunda, 1959-cu il. 
34. Hindiquş dağ silsiləsindən keçən Salang şosesi (107,3 km, 2,7 km tunellə).

İndi oğul istərik ki, oturub bu siyahıda olanların o zamankı qiymətini və bu qiymətin indiki ekvivalentini çıxartsın.