Metropoll’ün anketinden çıkan çarpıcı sonuç: Dış ilişkilerde öncelik Rusya ve Çin

Saytımızda ilk dəfə türk dilində material yerləşdiririk. Material çox önəmli bir sorğu haqqındadır və Türkiyənin real siyasi-ictimai həyatı barədə təsəvvürlər formalaşdırmağa, əsasən də yalnış təsəvvürlərin dağıdılmasında önəmli rol oynayacaq. Belə ki, türkiyəli dostlarımız həm də həmkarlarımız  olan Aydınlık.com.tr dərgisi Metropoll araşdırmalar mərkəzinin maraqlı sorğusunun nəticələrini və bu sorğu ilə bağlı siyasətçilərin, Millət vəkili, yüksək vəzifələrdə çalışmış, dövlət məmurlarının və mütəxəssislərin fikirlərini dərc edib. Biz dədemək olar ki,hamının oxuyub anladığını nəzərə alıb materialı tərcümə etmədən sizə təqdim edirik:

Halkın çoğunluğu dış ilişkilerde önceliğin ABD ve AB'ye değil, Rusya ve Çin’e verilmesini istiyor. CHP, İyi Parti ve HDP’ye oy verenlerin önceliği ise ABD ve AB. Uzmanlar araştırma sonuçlarını yorumladı.

Prof. Dr. Semih Koray, halkın Türkiye’nin çıkışının nerede olduğunu anlamaya başladığını belirtti. E. Korg. İsmail Hakkı Pekin, halkın tehdidin Batı’dan geldiğini gördüğünü vurguladı. Prof. Dr. Hasan Ünal, Türk insanının dünyanın gidişatı konusunda duyarlı olduğunu söyledi.

MetroPOLL araştırma şirketi, “Türkiye'nin Nabzı Ocak 2022” araştırmasının sonuçlarını yayınladı. Katılımcılara "Türkiye, dış ilişkilerinde AB (Avrupa Birliği) ve ABD'ye mi, yoksa Rusya ve Çin'e mi öncelik vermelidir?" sorusu yöneltildi. "Türkiye, dış ilişkilerinde Rusya ve Çin’e öncelik vermelidir" diyenlerin oranı “ABD ve AB’ye öncelik verilmelidir” diyenlerin önüne geçti. Katılımcıların yüzde 39.4’ü "Türkiye, dış ilişkilerinde Rusya ve Çin’e öncelik vermelidir" derken, "AB ve ABD’ye öncelik vermelidir" diyen katılımcıların oranı yüzde 37.5'de kaldı. Yüzde 23,1 ise fikrim yok/cevap yok seçeneğini tercih etti.
Katılımcıların “Bu pazar milletvekili seçimi olsa oyunuzu hangi partiye verirsiniz” sorusuna verdiği yanıta göre ABD ve AB’ye öncelik verilmesini isteyenlerin Millet İttifakı partilerine destek verenler olduğu görüldü: CHP - yüzde 45,8, İyi Parti- yüzde 45,2, HDP - yüzde 57, 8. Aynı yanıtı verenler Ak Parti'de yüzde 27, MHP'de yüzde 38'de kaldı. 

Cumhur ittifakına oy verenlerin Rusya ve Çin ile ilişkilere öncelik verilmesini istediği ortaya çıktı. 

Ak Partililerin yüzde 49,4'ü, MHP'nin yüzde 50,7'si bu iki ülkeyle ilişkileri önceliyor. Çoğınluğu Batı ve ABD'den yana görüş bildiren CHP seçmeninin yüzde 34,4'ü, İyi Parti seçmeninin yüzde 41'i, HDP'nin de yüzde 26'sı “Çin ve Rusya” diyor.

‘HALKIMIZ KENDİ DENEYİMİ İLE ÖĞRENİYOR’
Vatan Partisi Genel Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Semih Koray, Türkiye-Rusya Parlamentolar arası Dostluk Grubu Başkanı Ak Parti Milletvekili Murat Baybatur, eski Genelkurmay İstihbarat Başkanı emekli Korgeneral İsmail Hakkı Pekin ve Maltepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Ünal anket sonuçlarını değerlendirdiler.

-Vatan Partisi Genel Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Semih Koray: Yapılan araştırmanın sonuçları milletimizin kendi deneyimleri ile öğrenmeye devam ettiğini gösteriyor. Türkiye’nin zorluklardan çıkışında ABD ve Avrupa’dan hayır yok. Halkımız bunu fark ediyor. Zorunluluklar milletimizin bilincinde de ortaya çıkıyor. Uluslararası düzlemde çıkışın nerede olduğu giderek daha iyi anlaşılıyor. Araştırma sonuçları da bunu gösteriyor.

Afganistan’da yaşananlar ABD’nin güvenirliğini ciddi oranda sarstı. Ukrayna’da Rusya’nın kararlı duruşu sonuç alıyor. NATO dağılma sürecine girdi. Halkın tercihinde bu gelişmelerin de etkili olduğunu sanıyorum. 

İnsanlar, “Dünyanın geleceğini şekillendirecek güç kim?” sorusuna yanıt arıyor. 1990’lı yıllarda bu soruya yaygın olarak verilen yanıt ABD idi.. Şu anda bu durum hızla değişiyor. ABD her şeyi eline yüzüne bulaştırdı. ABD ve Avrupa’nın artık dünyanın geleceğini belirleme gücü yok. İnisiyatif Avrasya’ya geçmiş durumda. Uluslararası sorunları da Avrasya ülkeleri çözüyor. Türk halkı da bu gerçeği görme yolunda ilerliyor.

Ancak araştırma sonuçlarında ABD ve AB diyenler hala yüksek. Dünyada yaşanan değişimle uyumlu değil. Daha aşağılara inmesi lazım. Önümüzdeki dönemde gelişmenin bu yönde olacağına inanıyorum.

'ABD VE AB DÜŞMANCA TUTUM İÇİNDE'
Türkiye-Rusya Parlamentolar arası Dostluk Grubu Başkanı Ak Parti Milletvekili Murat Baybatur:

Türkiye son dönemde tek kutuplu bir dünya ile değil, Rusya ve Çin’le de Avrupa ile de iş birliğini geliştiriyor. Rusya ve Çin’le ilişkilerimizin gelişmesi önemli. Hem Batı hem Asya ile ilişkilerimizi iyi tutmamız lazım. Asya’da soydaşlarımız var. Türkiye istese de tek kutuplu bir dünyaya göre hareket edemez. Rusya ve Çin de bizim için önemli. Sayın Cumhurbaşkanımız sık sık bu konuda düşüncelerini açıkladı. Halkımızın dış ilişkilerde önceliğin Rusya ve Çin’e verilmesini istemesi normal. Halkın bu tercihinde ABD ve AB’nin Türkiye’ye düşmanca tavrının etkisi var. FETÖ elebaşları Amerika’da korunuyor. Firari FETÖ’cülerin birçoğu orada. Aynı durum AB için de geçerli. FETÖ kaçakları Avrupa’ya sığındılar.

ABD, Suriye’nin doğusunda PKK/PYD’ye binlerce TIR silah verdi. ABD ve AB müttefiklik ruhu içinde davranmadı. Düşmanca bir tavır sergiledi. Eskiden bu tür araştırmalarda Batı önde olurdu. Şimdi tersi yaşanıyor. Bunda ABD ve AB’nin düşmanca tavrının etkisi büyük.

'HALK GELECEĞİ ASYA'DA GÖRÜYOR'
Eski Genelkurmay İstihbarat Başkanı İsmail Hakkı Pekin: Yapılan araştırma sonuçları dünyanın gidişatına uygun. Eskiden bu tür araştırmalarda genellikle Batı önde olurdu. Soğuk Savaş döneminin de etkisiyle Rusya ve Çin düşmanlığı yerleştirilmişti. Halk bu etkiden kurtulmuş görünüyor. Artık tercihlerin değiştiği anlaşılıyor. Bu sonucun ortaya çıkmasında en büyük etkenin Türkiye’nin karşı karşıya bulunduğu tehditler olduğunu sanıyorum. Türkiye’de halk tehdidin ABD ve AB’den geldiğini düşünüyor. İnsanlar bu durumda Rusya ve Çin’i tercih ediyor. Devletin de eğilimi de öyle. 

Ayrıca halk şunu da tespit ediyor. Dünya dengeleri hızla değişiyor. Ekonomide ağırlık Asya’ya kaymış durumda. Siyasi etkide ve askeri güçte de ağırlıklar değişiyor. Asya’yla ilişkilerimiz gelişiyor. Rusya ve Çin giderek bize yaklaşıyor. Kuşak Yol, Türkiye için de önemli. Ortaya çıkan sonuç halkımızın geleceği Asya’da görmeye başladığının göstergesi. Halk tercihini Asya’dan yana koyuyor.

Bu süreçte televizyonlarda, gazetelerde yapılan tartışmalar da var. Sonuçta bu tartışmalar da etkili olmuş olabilir. Batı Türkiye’ye sürekli ikinci, üçüncü sınıf muamelesi yapıyordu. Sadece çıkarları olduğunda farklı davranıyordu. Bunun yarattığı birikim de halkın tercihlerini değiştirmesinde etkili olduğuna inanıyorum.

'ATATÜRK'ÜN PARTİSİNİN BATICI OLMASI ŞAŞIRTICI'
Uluslararası İlişkiler Uzmanı Prof. Dr. Hasan Ünal: Türkiye’de ABD karşıtlığı yükseliyor. Bunu her alanda görmek mümkün. ABD’nin yaptıklarına kızgınlık ve bıkkınlık var. Yapılan araştırmada ortaya çıkan sonuç Türkiye’nin genel gidişatına uygun. Türk insanı dünyanın gidişatı konusuna çok duyarlı. Gidişatı okuma konusunda bilinçli. Dünyada ekonomik, askeri, siyasi ağırlığın batıdan doğuya doğru kaydığının farkında. ABD ve AB’nin eski gücünü kaybettiğini de görüyor.

Araştırmada bazı partilere oy vermiş seçmenlerin tercihinde incelenmesi gereken noktalar var. Örneğin CHP’ye oy verecek olanların tavrı tartışmalı. CHP tabanı Kemalist ve Atatürkçüdür. Atatürk’ün kurduğu partiye oy verenlerin daha Batıcı olması şaşırtıcı. Bana göre bu kesim modernleşme ihtiyacı ile Batı ile ilişkiyi karıştırıyor.